Erdal Kaya - Ders Notları

Pardus Projesi nedir?

Pardus Projesi, TÜBİTAK - UEKAE tarafından başlatılan ve devam ettirilmekte olan, bilişim okur-yazarlığına sahip bilgisayar kullanıcılarının temel masaüstü ihtiyaçlarını hedefleyerek; mevcut Linux dağıtımlarının üstün taraflarını kavram, mimari ya da kod olarak kullanan; otonom sisteme evrilebilecek bir yapılandırma çerçevesi ve araçları ile kurulum, yapılandırma ve kullanım kolaylığı sağlamak üzere geliştirilen bir GNU/Linux ortaya koymayı hedeflemiş bir geliştirme projesidir.

Pardus Projesi'nin hedefi nedir?

Projenin hedefleri,

   * Yaygın bir işletim sistemi dağıtımı oluşturmak,
     * Bu dağıtımı yaşatacak sürdürülebilir bir organizasyon kurmak,
     * Bu dağıtım ve çevresinde oluşacak açık kaynak ekosistemi aracılığı 
     ile özgün teknolojik katkı yaratmaktır.

Pardus ismi nereden geliyor?

Pardus adı, Anadolu Parsı'ndan, Panthera pardus tulliana'dan geliyor.

Anadolu Parsı, Leopar alttüründeki büyük kedilerin Anadolu’daki son temsilcilerindendir. Boyu 200-250 cm, ağırlığı dişilerde 35-50 kg, erkeklerde 45-70 kg civarındadır. Yaklaşık ömrü 20 yıldır. Oldukça çevik olan Anadolu parsı, etoburdur ve geyik, yaban keçisi, yaban domuzu, küçük memeliler ve kuşlar gibi bir çok hayvan avını oluşturur. Anadolu Parsı Ege ve Batı Akdeniz, Doğu Akdeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde, daha çok ormanlık ve dağlık alanlarda yaşamıştır. Doğal yaşam alanları ve av kaynaklarının azalması parsları insanların yaşadığı yerlere yönlendirmiş ve bu da genellikle vurularak ya da zehirlenerek öldürülmelerine yol açmıştır.

Anadolu parsı ile ilgili son resmi kayıt 17 Ocak 1974 tarihinde Beypazarı ilçesinin 5 km batısında bulunan Bağözü köyünden bir kadına saldırması sonrasında vurularak öldürülmesi üzerinedir. Neslinin tükendiği yönünde görüşler bulunmasına karşın, bugün Türkiye'de 10-15 Anadolu Parsı kaldığı da öne sürülmektedir. 2001 yılında Doğu Akdeniz bölgesi Dandi mevkiinde ve Doğu Karadeniz bölgesi Müsikli deresinde, 2004 yılında da Doğu Karadeniz bölgesi Pokut yaylasında görülmüştür. Anadolu parsının varlığını kanıtlamak ve koruma altına almak için doğa gönüllülerinin çabaları aralıksız sürmektedir.

Neden Linux, neden herşeyi en baştan yazmıyoruz?

Gerek Linux çekirdeği, gerekse kullandığımız Mozilla Firefox web tarayıcısı, OpenOffice.org, KDE masaüstü ortamı gibi özgür yazılımlar, çok sayıda kişi tarafından uzun bir çalışma sürecinin sonucunda bugünkü olgunluklarına ulaşmıştır. Bu çalışmayı yinelemek bize para ve zaman kaybından başka bir şey sağlamayacaktır.

Söz konusu yazılımlar özgür oldukları için, Türkçe desteğiyle ilgili ya da son kullanıcıya yönelik bir temizleme, geliştirme ihtiyacımız olduğunda, bunu yazılımı değiştirerek kolaylıkla yapabilmekteyiz. Bu geliştirmeleri özgür yazılım dünyasına geri sunmamız ise, bizi özgür yazılım ekosisteminde yer ve söz sahibi yapmakta, bu ekosistemin dinamik gücünü kendi yararlarımızı gözetecek şekilde yönlendirebilmemize imkan vermektedir.

Linux, bizim için, bilişim dünyasının bugünkü seviyesine hızla erişip, kendi özgün katkılarımızı bunun üstüne koyarak, bu seviyeyi aşmamızı sağlayacak bir sıçrama tahtası olmuştur.

Bu projeyi kimler geliştiriyor? Gönüllü esasına mı dayanıyor?

Pardus Projesi, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü (UEKAE) bünyesinde yürütülüyor. Projede çalışan geliştiricilerin bazıları TÜBİTAK personeli olarak Pardus Projesi elemanları. Bununla birlikte gittikçe artan sayıda katkıcımız gönüllü olarak Pardus ürününün farklı kısımlarına destek veriyor. Artan sayıda katkıcılarımız ile Pardus, TÜBİTAK personeli bir çekirdek kadro etrafında şekillenen bir topluluk dağıtımı haline gelmektedir.

Bu proje ne zamana kadar sürecek? TÜBİTAK desteklemekten vazgeçerse ne olur?

Pardus Projesi, proje amaçları gerçeklenene kadar sürecek. Yani Pardus'un yaygınlaşması tamamlanıp, sürdürülebilir bir organizasyon haline gelene ve özgür yazılım ekosistemi değer yaratmaya başlayana kadar. TÜBİTAK bu amaçlar doğrultusunda yürütülecek tüm çalışmaları destekleyecek. Umulmadık bir şekilde TÜBİTAK Pardus Projesi'nden desteğini çekecek olursa, Pardus özgür bir yazılım olarak hayatına devam edecek. GPL lisansı sayesinde isteyen her kişi, grup ya da kuruluş Pardus'u kaldığı yerden alıp geliştirmeye devam edebilir. TÜBİTAK Pardus'un yalnızca marka haklarına sahip, yazılım ise kullananlara ait.